Nền kinh tế Emoji: Nghiên cứu của Bitrix24 về cách emoji định hình môi trường làm việc số

Giao tiếp công sở đã đi một chặng đường dài, từ những email trang trọng và cuộc trò chuyện nhanh nơi hành lang, đến nay “nhịp đập” của văn phòng hiện đại nằm trên các nền tảng số, nơi nhân viên chia sẻ không chỉ thông tin mà còn cả cảm xúc — thông qua emoji, phản ứng và tương tác sinh động. Các tín hiệu tinh tế này không phải là những điều tưởng chừng nhỏ bé, mà là yếu tố định hình văn hoá công sở, ảnh hưởng đến sự hợp tác, và thậm chí thúc đẩy năng suất.

Đây không chỉ là một thay đổi thoáng qua; xu hướng emoji nay đã trở thành một chủ đề quan trọng trong cuộc thảo luận liên tục về hành vi chuyên nghiệp.

Cuộc thảo luận lâu nay về việc liệu nghi thức ứng xử trực tuyến và emoji có phù hợp trong giao tiếp công việc hay không đang nóng hơn bao giờ hết, đặc biệt khi công việc ngày càng mang tính số hoá. Khi ranh giới giữa sự thân mật và tính chuyên nghiệp dần mờ đi, câu hỏi vẫn còn: emoji là công cụ giao tiếp giá trị hay là sự phá vỡ quy tắc ứng xử công sở?

Nghiên cứu mới nhất của chúng tôi đào sâu vào lớp giao tiếp ẩn này để hé lộ cách các khu vực khác nhau thể hiện cảm xúc, cách tâm trạng thay đổi trong tuần làm việc, và lý do emoji đang trở thành “ngôn ngữ kết nối” mới tại không gian làm việc. Dữ liệu cho thấy một câu chuyện mạnh mẽ: môi trường làm việc số không chỉ hiệu quả hơn mà còn nhân văn hơn, sống động hơn và giàu cảm xúc hơn bao giờ hết.

Nơi trò chuyện công việc trở nên sống động: Phản ứng toàn cầu theo từng khu vực

Theo báo cáo Xu hướng vốn nhân lực toàn cầu năm 2024 của Deloitte, 72% nhân viên cảm thấy được “nhìn nhận” và “trân trọng” hơn trong môi trường làm việc số, nơi các công cụ thể hiện cảm xúc — như emoji, GIF và phản ứng — được sử dụng một cách tự nhiên. Kết quả phân tích của chúng tôi về các phản ứng trong trò chuyện đã phác họa rõ bức tranh: đâu là những khu vực trên thế giới thể hiện cảm xúc nhiều nhất trong môi trường làm việc số.

Bạn tò mò đất nước nào có trò chuyện công việc sống động nhất? Chúng tôi phân tích các phản ứng (lượt thích, mặt cười, nụ hôn và biểu tượng buồn) và xác định rằng những khu vực có mức độ biểu đạt cảm xúc cao nhất là:

• Với con số ấn tượng 2.587.095 phản ứng mỗi tháng, Brazil dẫn đầu danh sách.

• Mỹ, Anh và Canada theo sau với 1.784.382 phản ứng.

• Khu vực Mỹ Latinh thể hiện mức độ tương tác cao với 719.148 phản ứng.

• Ba Lan và Đức khép lại top 5, lần lượt với 505.928 và 148.920 phản ứng.

Dữ liệu cho thấy yếu tố văn hoá có ảnh hưởng mạnh mẽ đến cách cảm xúc được thể hiện trong giao tiếp công việc. Kết quả này phù hợp với những nghiên cứu mở rộng về văn hoá “ngữ cảnh cao” và “ngữ cảnh thấp”, trong đó giao tiếp ở các khu vực ngữ cảnh cao (như Brazil và Mỹ Latinh) thường dựa nhiều hơn vào tín hiệu phi ngôn ngữ và biểu đạt cảm xúc. Điều này đối lập với phong cách giao tiếp dè dặt hơn ở những nền văn hoá như Đức — điều mà dữ liệu của chúng tôi cũng chứng minh.

Nhưng sự thay đổi trong cách thể hiện văn hoá này đã đi xa đến đâu? Điều này thậm chí đang làm thay đổi khái niệm về “tính chuyên nghiệp”.

Emoji và tính chuyên nghiệp: Tiêu chuẩn giao tiếp mới

Phong cách sử dụng emoji trong công việc đang thay đổi. Thay vì bị coi là thiếu chuyên nghiệp, chúng đang trở thành công cụ quan trọng để truyền tải giọng điệu và sự đồng cảm trong các cuộc trò chuyện trực tuyến.

Một nghiên cứu năm 2023 của Hult International Business School cho thấy rằng trong khi nhân viên lớn tuổi coi emoji là mang tính thân mật, thì thế hệ trẻ lại coi chúng là yếu tố thiết yếu để xây dựng sự gắn kết. Điểm mấu chốt nằm ở cách sử dụng tinh tế. Một emoji đơn giản có thể làm “mềm đi” thông điệp và tránh hiểu nhầm, nhưng lạm dụng chúng — hoặc sử dụng trong giao tiếp chính thức với khách hàng — vẫn có thể bị coi là không phù hợp. Sự tiến hóa này phản ánh tầm quan trọng ngày càng lớn của tính chân thực và trí tuệ cảm xúc, chứng minh rằng emoji, nếu được dùng khéo léo, có thể nâng cao hình ảnh chuyên nghiệp của bạn.

Tuần làm việc cảm xúc: Phân tích tâm trạng công sở từng ngày

Nếu emoji là “ngôn ngữ mới” trong công việc, thì chúng tiết lộ điều gì về tâm trạng của nhân viên trong suốt tuần làm việc?

Hóa ra “nỗi ám ảnh thứ hai” chỉ là một huyền thoại: khảo sát năm 2023 của Gallup cho thấy 62% nhân viên toàn cầu báo cáo mức độ căng thẳng cao nhất vào thứ ba và thứ tư.

Vậy “tuần làm việc cảm xúc” trông như thế nào? Dữ liệu cho thấy một bức tranh chi tiết:

• Phản ứng bắt đầu mạnh mẽ vào thứ hai (257.124), đạt đỉnh vào thứ ba (288.396) và thứ tư (286.749), sau đó dần giảm về cuối tuần.

• Mức sụt giảm rõ rệt vào thứ bảy (59.353) và chủ nhật (18.678) cho thấy tầm quan trọng của cân bằng giữa công việc và cuộc sống đối với người dùng.

Khi phân tích sâu hơn về mức độ tích cực của các phản ứng, một xu hướng rõ ràng và nhất quán xuất hiện:

• Bắt đầu thấp vào thứ ba, “chỉ số tích cực” ở hầu hết các khu vực tăng đều trong tuần, đạt đỉnh vào thứ sáu (10,7).

• Mức tích cực duy trì cao vào cuối tuần: 10,7 vào thứ bảy và 10,8 vào chủ nhật.

Xu hướng tích cực ngày càng tăng khi tuần làm việc kết thúc là một phát hiện đáng chú ý. Điều này gợi ý rằng, với nhiều người, sự mong chờ cuối tuần mang lại một trạng thái lạc quan và biểu đạt cảm xúc nhiều hơn trong các tương tác số.

Tuy nhiên, ngày trong tuần không phải là yếu tố duy nhất. Khả năng thể hiện cảm xúc còn phụ thuộc vào đặc điểm cá nhân. Một nghiên cứu của Đại học Texas phát hiện rằng những nhân viên có trí tuệ cảm xúc cao dễ dàng bày tỏ cảm xúc tích cực thường xuyên hơn, từ đó thúc đẩy động lực nhóm lành mạnh hơn và cuối cùng mang lại lợi thế cho năng suất.

Một góc nhìn mới: Việc sử dụng emoji theo tài khoản

Tổng số phản ứng mang đến một câu chuyện, nhưng khi xét đến số phản ứng trung bình trên từng tài khoản doanh nghiệp, chúng ta lại có một góc nhìn khác về mức độ biểu đạt cảm xúc. Chỉ số này cho thấy khu vực nào thể hiện cảm xúc nhiều nhất ở cấp độ cá nhân.

• Vượt ra ngoài tổng số phản ứng, Brazil một lần nữa dẫn đầu với trung bình 1.070 lượt phản ứng trên tài khoản mỗi tháng.

• Mỹ Latinh và Mỹ, Anh, Canada theo sát ngay sau, lần lượt với 917 và 899 lượt phản ứng.

• Dữ liệu cho thấy sự khác biệt đáng chú ý ở Đức, với trung bình chỉ 278 phản ứng trên mỗi tài khoản, và Thổ Nhĩ Kỳ, với 182 lượt phản ứng.

Mặc dù emoji đã từng bị coi là quá tùy tiện cho môi trường chuyên nghiệp, giờ đây chúng đang trở thành “ngôn ngữ rút gọn” được công nhận để thể hiện giọng điệu, ý định và cảm xúc trong giao tiếp công sở. Chúng lấp đầy khoảng trống mà bài viết thường để lại, giúp đồng nghiệp truyền tải sự ấm áp, khích lệ hoặc khẩn trương mà không cần những lời giải thích dài dòng.

Xa rời quan niệm “thiếu chuyên nghiệp”, emoji ngày càng được nhìn nhận như một hình thức tín hiệu phi ngôn ngữ quan trọng – một công cụ mang lại sự rõ ràng, đồng cảm và hiệu quả trong giao tiếp kinh doanh hiện đại.

Sự tiến hóa của giao tiếp công sở: Một xu hướng tích cực

Kể từ khi Bitrix24 ra mắt vào năm 2012, chúng tôi đã chứng kiến sự gia tăng rõ rệt và liên tục trong mức độ tích cực tổng thể của người dùng đối với các phản ứng chat. Chỉ số tích cực đã tăng từ 7,2 vào năm 2012 lên 11,8 vào năm 2025. Đặc biệt, giai đoạn 2020-2025 chứng kiến tăng trưởng ổn định từ mức 11,2 lên 11,8.

Xu hướng dài hạn này gợi mở một mối liên hệ thú vị giữa việc ứng dụng rộng rãi các công cụ cộng tác số và sức khỏe tinh thần của nhân viên. Sự phát triển của các nền tảng cộng tác không chỉ giúp công việc trở nên hiệu quả hơn mà còn có thể góp phần nâng cao mức độ hài lòng trong công việc, bằng cách tạo ra một môi trường làm việc gắn kết và giàu biểu đạt cảm xúc hơn. Các nghiên cứu về mức độ gắn kết nhân viên củng cố ý tưởng này, vốn thường xuyên chỉ ra mối liên hệ giữa giao tiếp số hiệu quả, cộng tác tốt với sự hài lòng trong công việc và sức khỏe tổng thể của nhân viên.

Ngôn ngữ toàn cầu của emoji: Những biểu tượng yêu thích theo từng khu vực

Emoji chính là tín hiệu phi ngôn ngữ mới của kỷ nguyên số, và dữ liệu của chúng tôi cho thấy cách sử dụng chúng đa dạng như chính các nền văn hoá. Các nhà quản lý học cách dùng phản ứng và emoji để thể hiện sự quan tâm, không chỉ nhằm nâng cao hiệu quả. Một nghiên cứu của Adobe năm 2023 cho thấy rằng 92% người dùng emoji tin rằng emoji giúp giao tiếp vượt qua rào cản ngôn ngữ; 72% người dùng cảm thấy gắn kết hơn với đồng nghiệp khi emoji được sử dụng trong các cuộc trò chuyện công việc.

Trong khi một số đất nước sử dụng phong phú nhiều loại emoji, những đất nước khác lại tiết chế hơn, phản ánh đúng phong cách giao tiếp thường thấy của họ.

• Fiji, Bermuda và Philippines là những nước biểu cảm nhất, dùng nhiều emoji để truyền tải cảm xúc.

• Ngược lại, Nhật Bản nổi bật là quốc gia sử dụng ít phản ứng cảm xúc nhất, phù hợp với các nghiên cứu về giao tiếp kinh doanh tại Nhật Bản, nơi biểu đạt cảm xúc trực tiếp thường được tránh, thay vào đó là các tín hiệu tinh tế dựa vào bối cảnh.

Ngôn ngữ emoji không đồng nhất; ngược lại, một số emoji được yêu thích rất rõ ở những khu vực khác nhau:

• Emoji “Like (Thích)” là lựa chọn hàng đầu tại Chile, Thụy Điển, Costa Rica và Hồng Kông.

• Emoji “Hôn (Ngưỡng mộ)” phổ biến nhất ở Bermuda, Nigeria và Nam Phi.

• Emoji “Cười” chiếm ưu thế ở Fiji và Philippines.

• Emoji “Khóc” và “Ngạc nhiên” được dùng nhiều nhất ở Thụy Điển, Bermuda, Costa Rica và Fiji.

Vậy những emoji nào ít phổ biến nhất? Dữ liệu của chúng tôi cho thấy emoji “Tức giận” và “Facepalm” (ôm mặt thất vọng) có mức sử dụng toàn cầu thấp, dù một số khu vực lại nổi bật:

• Emoji “Tức giận” phổ biến nhất tại Ai Cập, Tunisia, Fiji, Argentina và Costa Rica.

• Emoji “Facepalm” được dùng nhiều ở Việt Nam, Fiji, Hungary và Argentina.

Dữ liệu độc đáo này về việc sử dụng emoji mang đến một góc nhìn sáng tạo để khám phá văn hoá nội bộ của doanh nghiệp, cho thấy hình thức giao tiếp phi ngôn ngữ này đang bổ sung thêm ý nghĩa cho các cuộc trò chuyện số.

Một nghiên cứu năm 2023 về việc sử dụng emoji trong công việc cho thấy: việc dùng emoji tích cực có thể cải thiện sự sáng tạo của nhóm và cảm giác an toàn tâm lý, nhưng đồng thời cũng nhấn mạnh rằng ngữ cảnh văn hoá là yếu tố then chốt để chúng phát huy hiệu quả.

Khi công cụ ngày càng thông minh, môi trường làm việc cũng trở nên nhân văn hơn. Sự gia tăng tính tích cực và biểu đạt cảm xúc trong thập kỷ qua cho thấy: những tổ chức biết tận dụng giao tiếp chân thực, giàu trí tuệ cảm xúc không chỉ xây dựng được đội ngũ mạnh mẽ hơn, mà còn tạo ra nơi làm việc nơi con người cảm thấy được trân trọng, kết nối và gắn bó.

Vai trò lãnh đạo trong nền văn hoá số mới

Đối với các nhà lãnh đạo hiện đại, việc hiểu và sử dụng emoji đã trở thành một phần quan trọng trong công việc. Theo nghiên cứu của Harvard Business Review, những nhà lãnh đạo biết cách dùng emoji hiệu quả xây dựng sự kết nối chặt chẽ hơn với đội ngũ của mình. Emoji có thể khiến lãnh đạo trở nên gần gũi, bớt “đáng sợ”, từ đó khuyến khích giao tiếp cởi mở và phản hồi chân thành. Ví dụ, một emoji “ngón tay cái” (thumbs up) hay “chúc mừng” để phản hồi trước thành công của nhóm sẽ tạo sự gắn kết hơn nhiều so với chỉ một lời “tốt quá”. Cách tiếp cận này cho thấy lãnh đạo đang đồng điệu với cảm xúc của đội ngũ, từ đó xây dựng niềm tin và củng cố sự ủng hộ.

Cuối cùng, nghiên cứu này nhấn mạnh một sự thật quan trọng: cải thiện sự hợp tác trong nhóm thông qua emoji không còn chỉ là một xu hướng, mà đã trở thành yếu tố cốt lõi để xây dựng một môi trường làm việc hiện đại, thịnh vượng.

Bitrix24 là nền tảng gắn kết nhân viên hàng đầu, được hơn 15 triệu tổ chức trên toàn thế giới tin dùng.

Hãy tải về tập tin nghiên cứu với đồ họa và thông tin chi tiết: Nền kinh tế Emoji: Nghiên cứu của Bitrix24 về cách emoji định hình môi trường làm việc số.

Câu hỏi thường gặp (FAQ)

Có nên dùng emoji trong công việc không?

Có. Việc sử dụng emoji ngày càng phổ biến tại nơi làm việc, giúp tăng tính rõ ràng và sự kết nối. Điều quan trọng là cân bằng: chúng phù hợp trong các cuộc trò chuyện thân mật hoặc nhóm, nhưng nên tránh trong ngữ cảnh trang trọng hay nhạy cảm.

Khi nào không nên dùng emoji trong thông điệp công việc?

Dùng emoji trong email trả lời có bị coi là thiếu chuyên nghiệp không?

Quốc gia nào dùng nhiều phản ứng nhất trong trò chuyện công việc?

Những ngày nào trong tuần có nhiều phản ứng nhất trong trò chuyện công việc?

Ngày nào có giao tiếp tích cực nhất?

GIF và phản ứng có quan trọng như emoji trong trò chuyện công việc không? 

Có. Kết hợp với nhau, chúng bổ sung nhiều tầng biểu đạt, giúp giao tiếp số trở nên sinh động và gần gũi hơn.

Việc sử dụng emoji ảnh hưởng thế nào đến các nhóm làm việc từ xa hoặc mô hình lai? 

Emoji giúp rút ngắn khoảng cách, khiến giao tiếp trực tuyến trở nên ấm áp và cá nhân hơn cho các đội ngũ phân tán.